Ο ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ Ο ΣΑΜΙΟΣ

Ο ΠΥΘΑΓΟΡΑΣ Ο ΣΑΜΙΟΣ

 

Καθηγητής Βασίλειος Γκίκας, Ακαδημαϊκός, Οικονομολόγος και Πολιτικός

 

Ο Πυθαγόρας ο Σάμιος (585 - 500 π.Χ.).

Ο Πυθαγόρας ο Σάμιος (585 - 500 π.Χ.) ήταν σημαντικός Αρχαίος Έλληνας Φιλόσοφος, Μαθηματικός, Γεωμέτρης και Θεωρητικός της Μουσικής. Παντρεύτηκε τη Φιλόσοφο κι Επιστήμονα Θεανώ κι είχαν 4 παιδιά: Αριγνώτη, Τηλαύγης, Δαμώ και Μυία. Γεννήθηκε στη Σάμο, αλλά έζησε κι έδρασε στον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας. Τ' όνομα Πυθαγόρας του το έδωσαν οι Γονείς του, Μνήσαρχος και Πυθαΐδα, προς τιμήν της Πυθίας που προφήτευσε την γέννηση του.

Ο Πυθαγόρας είναι ένας από τους μεγαλύτερους Αρχαίους Έλληνες Φιλοσόφους, Ιδρυτής ενός μυητικού Φιλοσοφικού Κινήματος που λέγεται Πυθαγορισμός (Pythagorism ή Pythagoreanism) και της Πυθαγορείου Σχολής. Η Σχολή των Πυθαγορείων εμφανίζεται συγκροτημένη μέσα στις πόλεις της Μεγάλης Ελλάδος ως Πολιτικό και Θρησκευτικό Κίνημα, επηρέασε σημαντικά τη Φιλοσοφία και τη Θρησκευτική Διδασκαλία στα τέλη του 6ο αιώνα π.Χ. Η Φιλοσοφία μετακινείται από την περιοχή της Ιωνίας στην Κάτω Ιταλία, όπου ήκμαζαν οι Ελληνικές Πόλεις. Ο Κρότων, αριστοκρατική πόλη της Μεγάλης Ελλάδος, έγινε το ορμητήριο του "Θιάσου" του Πυθαγόρα που επεδίωκε την Ηθική και Πνευματική Αναγέννηση όλων των Λαϊκών Στρωμάτων, Ανδρών και Γυναικών.

Ο Διογένης Λαέρτιος (Βίοι Φιλοσόφων, Βιβλίο Όγδοο) αναφέρει γιά τον Πυθαγόρα ότι νεαρός ακόμη, παρακινημένος από τη Φιλομάθειά του έφυγε από την Πατρίδα του γιά να μυηθεί σε όλες τις Ελληνικές και βαρβαρικές Τελετές. Πήγε και στην Αίγυπτο και τότε ο Πολυτάρκης τον σύστησε μ' επιστολή του στον Άμαση. Έμαθε τέλεια τα Αιγυπτιακά, όπως λέει ο Αντιφών στο "Περί των εν αρετή πρωτευσάντων" κι επισκέφτηκε τους Χαλδαίους και τους Μάγους. Κατόπιν στην Κρήτη με τον Επιμενίδη κατέβηκε στο Ιδαίον Άντρον και στην Αίγυπτο είχε μπει στ' Άδυτα. Έτσι γνώρισε τα Μυστικά για τους Θεούς. Στη συνέχεια επέστρεψε στη Σάμο, επειδή όμως βρήκε την Πατρίδα του τυραννοκρατούμενη από τον Πολυκράτη, αναχώρησε γιά τον Κρότωνα της Κάτω Ιταλίας. Ο Ηρακλείδης από τον Πόντο, σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο, αναφέρει πως ο Πυθαγόρας έλεγε πως κάποτε υπήρξε Αιθαλίδης κι ήταν γιος του Ερμή. Ο Ερμής του ζήτησε να διαλέξει ό,τι ήθελε, εκτός από την αθανασία. Ζήτησε λοιπόν, όσο ζει, να θυμάται όσα του έχουν συμβεί, έτσι μπορούσε να επαναφέρει στη μνήμη του τα πάντα από τις προηγούμενες ζωές του.

Ο Πυθαγόρας είχε πολλούς και πιστούς Μαθητές. Κάθε φορά που έμπαιναν στο σπίτι του τους έλεγε να λένε τα εξής. πού έσφαλα; τι έκανα; τι έπρεπε να κάνω και δεν έκανα; Οι Μαθητές του επί 5 χρόνια παρέμεναν σιωπηλοί κι άκουγαν μόνο τις Ομιλίες του Πυθαγόρα χωρίς ποτέ να βλέπουν τον ίδιο. Μετά το τέλος αυτής της Δοκιμασίας, οι Μαθητές του γίνονταν Μέλη του σπιτιού του κι είχαν δικαίωμα να τον βλέπουν.

Ο Πυθαγόρας είναι ο πρώτος που ονόμασε τον εαυτό του Φιλόσοφο κι ο πρώτος που ανακάλυψε τα μουσικά διαστήματα από μία χορδή. Ο Πρόκλος (Νεοπλατωνικός Φιλόσοφος 410 -485 π.Χ.) λέει πως πρώτος ο Πυθαγόρας ανύψωσε τη Γεωμετρία σ' Ελεύθερη Επιστήμη, διότι θεώρησε τις Αρχές της από πάνω προς κάτω κι όχι με βάση τα Υλικά Αντικείμενα. Ο Απολλώνιος ο Λογιστικός αναφέρει ότι πρόσφερε εκατόμβη όταν βρήκε ότι το τετράγωνο της υποτεινούσης ορθογωνίου τριγώνου ισούται με το τετράγωνο των δύο άλλων πλευρών.

Ο Πυθαγόρας πέθανε, σύμφωνα με τον Διογένη Λαέρτιο, καθώς προσπαθούσε να διαφύγει από την καταδίωξη Κροτωνιατών που φοβήθηκαν την εγκαθίδρυση Τυραννίας λόγω της μεγάλης δύναμης που είχαν αποκτήσει αυτός κι οι Μαθητές του στην πόλη. Οι Κροτωνιάτες έσφαξαν αυτόν και τους 400 Μαθητές του, αφού πρώτα έκαψαν το σπίτι του Μίλωνα, στο οποίο λίγο πριν είχαν συγκεντρωθεί. Ο Δικαίαρχος αναφέρει πως ο Πυθαγόρας πέθανε στο Ιερό των Μουσών στο Μεταπόντιο μένοντας 40 ημέρες νηστικός.

Ο Πυθαγόρας δεν έγραψε κάποιο έργο, έτσι το βάρος της διάσωσης της Διδασκαλίας του έπεσε στους Μαθητές του. Γιά τους Πυθαγόρειους η Ουσία των Πραγμάτων βρίσκεται στους Αριθμούς και στις Μαθηματικές Σχέσεις. Γνωστή είναι η Πυθαγόρειος Διδασκαλία της Μιμήσεως, κατά την οποία τα Αισθητά υπάρχουν κατ' απομίμηση ατελή του τέλειου Νοητού Κόσμου. Έτσι εισάγεται στην Ελληνική Φιλοσοφία η αντίληψη των δύο Κόσμων, Νοητού κι Αισθητού, που επηρέασε τη Θεωρία γιά τον Κόσμο των Ιδεών του Πλάτωνα. Η αληθινή πηγή της Σοφίας για τους Πυθαγόρειους είναι η τετρακτύς: οι 4 πρώτοι Φυσικοί Αριθμοί, που θεωρείται ότι συνδέονται μεταξύ τους με διάφορες Σχέσεις. Από αυτούς τους 4 αριθμούς, μπορεί κάποιο άτομο να κατασκευάσει τις Αρμονικές Αναλογίες της τέταρτης, της πέμπτης και της ογδόης. Αυτές οι αναλογίες δημιουργούν την Αρμονία (το άκουσμα γιά το Ωραίο), που για τους Πυθαγόρειους είχε κυριολεκτικά Κοσμική σημασία.

Οι Πυθαγόρειοι συνηθίζουν άλλοτε να λένε όλα μοιάζουν με αριθμό κι άλλοτε να παίρνουν έναν όρκο, τον πιο δραστικό από όλους: όχι, μα εκείνον που μας έδωσε την τετρακτύ, που περιέχει την πηγή και τη ρίζα της αέναης Φύσης, λέγοντας εκείνον που μας έδωσε, εννοούν τον Πυθαγόρα (διότι τον θεοποιούσαν) και λέγοντας τετρακτύς εννοούν έναν αριθμό που, συνθεμένος από τους 4 πρώτους αριθμούς, παράγει τον τελειότερο αριθμό, όπως για παράδειγμα το 10, διότι 1+2+3+4=10. Αυτό ο αριθμός είναι η πρώτη τετρακτύς κι αποκαλείται "Πηγή της αέναης Φύσης" επειδή, όπως αυτοί πιστεύουν, ολόκληρος ο Κόσμος είναι ρυθμισμένος σύμφωνα με την Αρμονία. Η Αρμονία είναι ένα Σύστημα από 3 συγχορδίες: την Τετάρτη, την Πέμπτη και την Ογδόη. Οι αναλογίες των 3 συγχορδιών βρίσκονται στους 4 αριθμούς, στο 1, στο 2, στο 3 και στο 4.

Ο Πυθαγόρας ισχυρίζεται πως η ανθρώπινη Ψυχή είναι αθάνατη, έπειτα ότι μπαίνει σε σώματα άλλων Ζωικών Ειδών, κατά διάφορα χρονικά διαστήματα αυτά που έγιναν κάποτε ξανασυμβαίνουν, τίποτα γενικά δεν είναι καινούριο κι όλα τα Όντα που έχουν ζωή πρέπει να τα θεωρούμε συγγενικά μας.

Υπήρχε κι ένα άλλο είδος Συμβόλων, παραδείγματα των οποίων αποτελούν οι φράσεις "μην περνάς τα όρια της ζυγαριάς", μην είσαι πλεονέκτης, "μην σκαλίζεις τη φωτιά με το μαχαίρι", μην ερεθίζεις μ' αιχμηρές κουβέντες έναν Άνθρωπο ήδη εξοργισμένο, "μην μαδάς το στεφάνι", μην παραβαίνεις του Νόμους, που είναι τα στεφάνια των Πόλεων, "μην τρως την καρδιά σου", μην αφήνεις τις στεναχώριες να σε τυραννούν, "μην στρογγυλοκάθεσαι πάνω στην καθημερινή μερίδα σταριού", μην μένεις άπρακτος κι "όταν έχεις ξεκινήσει ένα ταξίδι, μη γυρίζεις πίσω", όταν πεθαίνεις μην γαντζώνεσαι από αυτή τη ζωή.

Όλα τ' ακούσματα διαιρούνται σε 3 Κατηγορίες: μερικά σημαίνουν τι είναι ένα πράγμα, άλλα πιό είναι το άκρο άωτο ενός πράγματος κι άλλα τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνει κάποιο Άτομο.

Ο Πυθαγόρας είπε ορισμένα πράγματα με Μυστικό και Συμβολικό τρόπο, τα περισσότερα από αυτά τα κατέγραψε ο Αριστοτέλης. Έλεγε λ.χ. ότι η θάλασσα είναι το δάκρυ του Κρόνου, ότι η Μεγάλη κι η Μικρή Άρκτος είναι τα χέρια της Ρέας, η Πούλια η λύρα των Μουσών, οι Πλανήτες τα σκυλιά της Περσεφόνης κι ότι ο ήχος που βγάζει ο χαλκός όταν κρούεται είναι η φωνή κάποιου Θείου Όντος φυλακισμένη μέσα στον χαλκό.

Οι Κροτωνιάτες προσαγόρευαν τον Πυθαγόρα "Υπερβόρειο Απόλλωνα". Ο γιός του Νικόμαχου προσθέτει ότι κάποτε τον Πυθαγόρα τον είδαν πολλοί Άνθρωποι, την ίδια ημέρα και την ίδια ώρα, τόσο στο Μεταπόντιο όσο και στον Κρότωνα. Στην Ολυμπία, κατά την διάρκεια των Αγώνων, σηκώθηκε στο Θέατρο κι έδειξε στους Θεατές ότι ένας μηρός του ήταν χρυσός. Ο ίδιος Συγγραφέας αναφέρει ότι, καθώς μιά φορά διάβαινε τον ποταμό Κόσα το ποτάμι τον χαιρέτησε και πολλοί Άνθρωποι άκουσαν αυτόν τον χαιρετισμό, επίσης αναφέρει ότι ο Πυθαγόρας προείπε στους Πυθαγόρειους την επερχόμενη Πολιτική Αναστάτωση, γι' αυτό έφυγε γιά το Μεταπόντιο χωρίς να τον αντιληφθούν.

Ο Εμπεδοκλής μαρτυρεί γιά τον Πυθαγόρα ότι υπήρχε ανάμεσά τους ένας Άνθρωπος με άπειρες Γνώσεις, Αυθεντία ιδιαίτερα στα κάθε λογής Σοφά Έργα, που είχε αποκτήσει απροσμέτρητο πνευματικό πλούτο, διότι όποτε επιστράτευε το Πνεύμα του σε όλο του το μεγαλείο, έβλεπε εύκολα το καθετί που υπάρχει σε 10 ή ακόμη κι 20 Γενεές.

Η "Αρμονία των σφαιρών" του Πυθαγόρα, που αναφέρεται σε εκπληκτικής αρμονίας ήχο που παράγεται από την κίνηση των Πλανητών και των ΄Αστρων. Το "Επταδιάστατο Σύμπαν". Οι Πυθαγόρειοι δέχονταν ότι 7 Δυνάμεις - Δαίμονες φρουρούν τη συνοχή του Σύμπαντος και διατηρούν την αιώνια μονιμότητά του. Γι' αυτόν τον λόγο η επτάδα ονομαζόταν "Φυλακίτις", όντας προστατευτικής φύσης. Οι Σύγχρονοι Αστροφυσικοί δεν μπορούν να εξηγήσουν την πρόσφατη ανακάλυψη ότι το 90% του Αστρικού Κόσμου είναι αόρατο. Ο "Μέγας Ενιαυτός" των Ηρακλείτου και Πυθαγόρα της "Κοσμικής Ημέρας" (18.000 περίπου ηλιακά έτη), όπου έχουμε Σύνοδο Πλανητών στο ίδιο ζωδιακό σημείο που κατείχαν κατά την συντέλεση της Δημιουργίας κι επέρχεται δια πυρός (Εκπύρωση) ή δι' ύδατος (Κατακλυσμός) καταστροφή μέρους του ζωδιακού πληθυσμού και μετά ακολουθεί η Αναγέννηση (Μετακόσμιση).

Ο Πυθαγόρας κατά τον Ιάμβλιχο.

Ο Ιάμβλιχος ήταν Σύρος στην καταγωγή του κι ως εκ τούτου δεν έχουμε απαιτήσεις γιά την γλώσσα που χρησιμοποιεί από πλευράς συντακτικού και λεξιλογίου, αλλά είναι σημαντικές οι πληροφορίες που μας δίδει γιά τον βίο του Πυθαγόρα.

Πάνω από 800 χρόνια χωρίζουν τον Ιάμβλιχο από τον Πυθαγόρα. Η χρονική απόσταση είναι τεράστια. Εξηγεί, ίσως, όλα τα προβλήματα που συνδέονται με την έρευνα γύρω από τον Πυθαγορισμό. Μαθαίνουμε ότι ο Πυθαγόρας έγραψε έργα που όλα χάθηκαν. Οι γνώμες ποικίλλουν αν υπήρξαν, ήδη από τους αρχαίους χρόνους. Ο Πλούταρχος εμφατικά τονίζει ότι δεν έγραψε κάτι. Ο Επίκτητος, ο Κλήμης, ο Ιάμβλιχος δέχονται ότι άφησε βιβλία, ο Διογένης αφήνει το θέμα ανοιχτό, ενώ ο Ηρακλείδης Λέμβος μας πληροφορεί ότι ο Πυθαγόρας έγραψε 2 Φιλοσοφικά Ποιήματα, "Περί του όλου" κ' "Ιερός λόγος", το τελευταίο σ' εξάμετρο. Υπάρχει κι άλλο Ποίημα, σε δωρική πρόζα, με τον ίδιο τίτλο, του οποίου η αρχή κι ένα μεγάλο μέρος παραθέτουν ο Πορφύριος κι ο Ιάμβλιχος, που ο Πυθαγόρας απέδιδε στον Ορφέα. Δεν βρέθηκε κάποιο ορφικό κείμενο πριν από τα χρόνια του Πυθαγόρα.

[Το 1ο Ερώτημα είναι πότε υπήρξε ο Θρυλικός Ορφέας, ο οποίος παρέδωσε την Διατροφική Αγωγή του στον Θρακικό Λαό, και πότε έζησε; Πρέπει όντως να εμπιστευθούμε το Πάριο Μάρμαρο (που ανεγέρθηκε το 264 π.Χ.) και που δείχνει την ημερομηνία 1398 π.Χ., ή μήπως 189 έτη πριν από τον Τρωικό Πόλεμο; (FGrHist 239 f14). Εξάλλου, οι σχετικές πηγές κυμαίνονται περίπου από το 444 π.Χ. έως τον Μεσαίωνα: περικλείεται πάνω από μιάμιση χιλιετία. Αν κάποιος λέει ότι ο Ορφικός Βίος ήταν γνωστός στον Ευριπίδη και στον Πλάτωνα, πώς πρέπει να εξηγήσει την Ορφεομανία των μεταγενέστερων Νεοπλατωνικών (400 - 529 μ.Χ.); Το διάστημα των 800 ετών δημιουργεί τεράστια διαφορά και μετατοπίζει το Ορφικό Φαινόμενο σ' ένα άλλο επίπεδο.

Το 2ο Ερώτημα είναι η στενή αλληλεξάρτηση μεταξύ του Ορφικού Ασκητισμού κι αυτού των Πυθαγορείων. Ο Πυθαγόρας μετανάστευσε από το νησί της Σάμου στον Κρότωνα, στη Νότια Ιταλία, όπου ίδρυσε τη Σχολή του, ασκώντας μιά επιρροή που κράτησε μέχρι τα τέλη του 360 π.Χ. (Πυθαγόρας, Ψευδό-Ιάμβλιχος, Τα θεολογούμενα της Αριθμητικής 40, Αριστόξενος Αποσπ. 19, Διογένης Λαέρτιος Βίοι των Φιλοσόφων 8.46, Ιάμβλιχος της Χαλκίδος της Κοίλης Συρίας, Πυθαγόρειος Βίος 36. 265). Ο Φιλόσοφος της Σάμου, χρεώθηκε με μερικά από τα δικά του γραπτά στον Ορφέα, (Ιων της Σάμου, Τριαγμοί Αποσπ. 116, FGrHist 392 F25a = OF 506 =Πυθαγόρου Απόσπ.) και με τη σύνθεση ενός εξάμετρου Ποιήματος υπό τον ορφικό τίτλο Ιερός Λόγος (Σωτίων της Αλεξάνδρειας -200/-170, Διογένης Λαέρτιος -Βίοι Φιλοσόφων 8,7, Ψευδό-Πυθαγόρας- Ιερός Λόγος Απόσπ. 2, Πυθαγόρας Απόσπ. 19). Ήταν όμως αληθές αυτό που λέχθηκε από τον Πυθαγόρα στο Ποίημά του, ότι ο Αγλαόφαμος από τη Θράκη τον είχε μυήσει στα Ορφικά Μυστήρια; (Ορφ. Απ. 1144ΙΙΙ, Ιάμβλιχος της Χαλκίδος Συρίας, Περί του Πυθαγόρειου Βίου 28.146. Ορφ.Απ. 1144IV. Ιάμβλιχος την Χαλκίδος της Συρίας, Σχόλια στον Τίμαιο του Πλάτωνος Αποσπ. 74). Αν ναι, τότε θα ήταν ένας καλός λόγος γιά τον οποίο η Αδελφότητα των Πυθαγορείων υιοθέτησε τον Ορφικό Βίο (τρόπο ζωής), συμπεριλαμβανομένων και μερικών Ορφικών Διατροφικών Επιταγών. Αλλά, ο Πυθαγόρας πήγε πραγματικά στη Θράκη γιά να μυηθεί στα Ορφικά και περιέγραψε τη Μυστική Εμπειρία του στο εξάμετρο Ποίημα του Ιερός Λόγος; κι ήταν το ίδιο που οι Νέοπλατωνικοί φύλασσαν στις Βιβλιοθήκες τους; Όντως ο Πυθαγόρας συνέθεσε τον Ιερό Λόγο, τον οποίον άλλες μαρτυρίες τον χρεώνουν στον Κέκροπα τον Πυθαγόρειο; (Ορφ.Απ. 406, Επιγένης της Αλεξάνδρειας -πριν από το -278-, Κλήμης της Αλεξάνδρειας, Στρωματείς 1.21.131.5). Αυτό το Ερώτημα αφορά τις ανεξερεύνητες διόδους μετάδοσης μεταξύ των Πρώιμων Πυθαγορείων που έσβησαν το 360 π.Χ. και της Νεοπυθαγόρειας Αναβίωσης στην Ρώμη 300 χρόνια αργότερα.

Το 3ο Ερώτημα είναι επίσης πρωτευούσης σημασίας. Μας λένε ότι ο Ορφέας συνέθεσε ένα αριθμό Ύμνων που υμνούνταν στα Ελευσίνια Μυστήρια από το 300 π.Χ. ή ακόμα και νωρίτερα (Ορφ.Απ. 682, OΑ 531ΙΙ, Παυσανίας, Περιήγησις της Ελλάδος 9.30.12). Επιπλέον, είμαστε ενημερωμένοι γιά τους Διατροφικούς Κανονισμούς στην Ελευσίνα, υποχρεωτικοί γιά τους Μυημένους, που είχαν ως Στόχο τον Καθαρμό τους, Κανονισμοί οι οποίοι ήταν αρκετά παρόμοιοι με τους Ορφικούς (Ξενοκράτης της Χαλκηδόνας, Απ. F170, Πορφύριος της Τύρου, Περί Αποχής 4.16.6). Το Ερώτημα είναι αν θα έπρεπε οι Μυημένοι στα Ελευσίνια Μυστήρια ν' ασκήσουν τα Ορφικά γιά όλη τους την ζωή ή μόνο κατά τη διάρκεια των 8 ημερών των Ελευσίνιων Μυστηρίων, όσο διαρκούσαν, μεταξύ 15ης - 22ης ημέρας του μηνός Βοηδρομιώνος;

Ο Ευριπίδης παρουσίασε τον Ιππόλυτο ως έναν νεαρό Αθηναίο που πραγματοποιούσε την Ορφική Διατροφή αμέσως μετά τη Μύηση του στην Ελευσίνα κι ενάντια στον πατέρα του, τον Θησέα, που τον κατηγορούσε γιά υποκρισία (Oρφ. Απ. 627, Ευριπίδης, Ιππόλυτος 952-54, Ευριπίδης, Ιππόλυτος 25).

Ποιός είχε δίκιο, ο Θησεύς ή ο Ιππόλυτος; Αν είχε δίκιο ο Θησεύς του Ευριπίδη, τότε η Ελευσίνιος Νηστεία θα ήταν μιά Αποχή ορισμένων ημερών από ορισμένα τρόφιμα, όπως τα πουλερικά, τα ψάρια, τ' αυγά, τα κυαμοειδή κ.λ.π., παρόμοια με τους Διατροφικούς Περιορισμούς κατά τη διάρκεια των Αττικών Εορτών της Δήμητρος στα Θεσμοφόρια, που πραγματοποιούνται από την 11η έως την 13η του Πυανεψιώνος και των Αλωϊων την 26η του Ποσειδεώνος, ενώ η ασυνήθιστη Διατροφή του Ορφέως στη Θράκη πρέπει να ήταν μία πρακτική εφ΄ όρου ζωής.

Ήταν η Ορφική Διατροφή μία μόνιμη πρακτική -όπως η Βουδιστική χορτοφαγία- ή ήταν μία προσωρινή, κατ ‘αναλογία με τη Χριστιανική Νηστεία των 40 ημερών; Το ερώτημα είναι πολύ σημαντικό, διότι περιλαμβάνει το αμέσως επόμενο. &

Το 4ο Ερώτημα αφορά τη Συμμετοχή στις παραδοσιακές αιματηρές θυσίες. Θα μπορούσαν οι Ορφικοί, που ζούσαν τους Ορφικούς Βίους, να θυσιάσουν ζώα στους Θεούς αν αρνούνται να φάνε κρέας; Εμείς γνωρίζουμε ότι ο Πρόκλος (412 - 485 μ.Χ.), ένας αυστηρός χορτοφάγος που διατηρούσε τους Ορφικούς Καθαρμούς, δοκίμαζε, αρκετές φορές, το κρέας. Ο Πρόκλος το έκανε από Ευσέβεια, όπως παρατηρεί ο Βιογράφος του: έπαιρνε μέρος σε Θυσιαστικό Γεύμα που απαιτούνταν από μία συγκεκριμένη Λατρεία (Μαρίνος ο Νεαπολίτης, Ο Βίος του Πρόκλου 18). Εκτός αυτού, ο Πρόκλος θυμόταν ότι ο Διδάσκαλος του, ο Πλούταρχος των Αθηνών, τον προέτρεπε να μην απέχει από το κρέας εντελώς, αφού του προέτρεπε την ημιχορτοφαγία. (Πλούταρχος ο Αθηναίος Θρ. 2, Μαρίνος ο Νεαπολίτης, Βίος του Πρόκλου 12).

Ο Σενέκας ο Νεότερος αφηγείται μιά ιστορία που συνέβη στα πρώιμα του χρόνια. Λέει ότι έπρεπε να εγκαταλείψει το χορτοφαγικό σχήμα που διατήρησε γιά ένα έτος, υπό την επίδραση του Πυθαγόρειου Διδάσκαλού του, διότι ο Αυτοκράτορας Τιβέριος, το 19 μ,Χ,, άρχισε να διώκει όλους Θρησκευτές των ξένων Λατρειών κι ως νεαρός χορτοφάγος, όπως ήταν αυτός, έμοιαζε μ' έναν από αυτούς, έτσι αναγκάστηκε να εγκαταλείψει (Σενέκας ο Νεώτερος Ad Lucilium epistulae morales 108). Κάνω την Ερώτηση: η Χορτοφαγική Διατροφή ήταν απλώς ένα Ορφικό όνειρο που ποτέ δεν είχε πραγματοποιηθεί στον Ελληνορωμαϊκό Κόσμο, ακόμη κι από τους πιό αφοσιωμένους Οπαδούς της όπως ο Σενέκας ή ο Πρόκλος;

Αν κι οι αρχαίες πηγές δεν μας τεκμηριώνουν αν το Ορφικό Κίνημα υπήρξε ποτέ (Burkert 1982, 194), ουδεμία υπάρχει ότι ο Ορφικός Βίος ήταν κάτι το πραγματικό. Στην Εποχή του Πλάτωνος, ο Ορφικός Βίος (Ορφικοί τινες λεγόμενοι βίοι) έγινε παροιμιώδης, γιά να χαρακτηρίζει τους Ανθρώπους που προβαίνουν στην πλήρη αποχή από το κρέας, αφού δεν θυσίαζαν έμψυχο ζώο στους Θεούς κι ουδέποτε μόλυναν τους Βωμούς με αίμα. Οι Προσφορές τους ήταν καθαρά Αγνά Θύματα και συνήθιζαν να θυσιάζουν μόνο γλυκά, μέλι και καρπούς].

Οι Ηθικές Προτροπές του Πυθαγόρα εδίνοντο υπό τη μορφή απαγόρευσης, μ' επιδίωξη να διαμορφωθεί μία στάση ζωής , η οποία θα περιλάμβανε Εγκράτεια, Αυτοέλεγχο, Υπακοή στους Νόμους, εκτίμηση της γνώμης των Επαϊόντων σε κάθε

θέμα, άσκηση σ' έργα Αρετής, προσήλωση και προσανατολισμό σ' επόμενη μορφή ζωής. Παράλληλα, ο τρόπος διαβίωσης μέσα στη Σχολή του απέβλεπε στη συγκρότηση Ηθικής Προσωπικότητας στους Μαθητές με καθορισμένες και προσδιορισμένες Δραστηριότητες, με απόλυτη τάξη και Παιδευτική Διαδοχή.

Ο Ιάμβλιχος μάς πληροφορεί πως τα Σύμβολα που χρησιμοποιούσαν οι Πυθαγόρειοι θεωρούνται μορφές Προτροπής, με σκοπό τη διαμόρφωση ενός τύπου βίου, ο οποίος θα εδράζεται στη Φιλοσοφία. Αυτά τα Σύμβολα με τον

αποτρεπτικό τους χαρακτήρα συγκροτούν έναν Κώδικα Ηθικής , ο οποίος αφορά πρώτιστα κι αποκλειστικά τις Ηθικές Προτροπές προς τους Πυθαγορείους, που δεν ανακοινώνονταν σε όσους δεν μετείχαν της Σχολής.

Ως άλλο χαρακτηριστικό τους θεωρεί ο Ιάμβλιχος ότι κείνται στο μέσον του απορρήτου ως προς τις μη Πυθαγόρειες Σχολές και του δημώδους και κοινού τύπου από την άλλη πλευρά: τελευταίον δη τρόπον εις προτροπήν τίθεμεν τον από των συμβόλων, τον μέν ίδιον όντα της αιρέσεως και απόρρητον προς τας άλλας άγωγάς , τον δε δημώδη και κοινόν προς έκείνας,

τρίτον δε παρ΄άμφότερα μέσον ‘άμφοίν ούτε παντάπασιν δημώδη ούτε μην άντικρυς Πυθαγορικόν, άλλ΄ουδέ απηλλαγμένον ολοσχερως εκατέρου.

Ο Ιάμβλιχος, κατά Δήλωσή του, επιλέγει εκείνα από τα Πυθαγορικά Σύμβολα τα οποία είναι αξιομνημόνευτα και συνάμα ανήκουν στο προτρεπτικό είδος, με σκοπό, μέσω της ερμηνείας τους, να επιτευχθεί η προτροπή εις Φιλοσοφίαν: των γαρ λεγομένων Πυθαγορικών συμβόλων όσα αν αξιομνημόνευτα ημίν φαίνηται και το προτρεπτικόν είδος παραδεικνύη εκθέμενοι,

διεγνώκαμεν εξήγησιν ποιήσασθαι την πρέπουσαν αυτών εις παράκλησιν,εκ του τοιούτου νομίζοντες πλήρη και εντελεστέραν προτροπήν εις φιλοσοφίαν ενήσειν τοις εντευξομένοις.

Ένα πρώτο χαρακτηριστικό των Πυθαγορείων Συμβόλων, το οποίο επισημαίνεται από τον Ιάμβλιχο, είναι ο Αλληγορικός τους Χαρακτήρας, ο οποίος συνοδεύεται από τον Νόμο της Εχεμύθειας, προκειμένου οι Πυθαγόρειοι να διασφαλίσουν τις εσωτερικές τους Διαλέξεις και Μελέτες, να μην είναι αυτά τα

Σύμβολα ευπρόσιτα στον κάθε έναν και να μην καθίστανται αντιληπτά προς παρακολούθηση.

Ένα δεύτερο χαρακτηριστικό των Πυθαγορείων Συμβόλων είναι, κατά τον Ιάμβλιχο, η Ηθική τους Αξία , αποκλειστικά γιά τους Ακουσματικούς Μαθητές κι η Ηθική και Μαθηματική τους Αξία γιά τους Μαθηματικούς: οι γαρ παλαιοότατοι και αυτω συγχρονίσαντες και μαθητεύσαντες τω Πυθαγόρα ου τη

κοινή και δημωδει και τοις άλλοις άπασιν ειωθυία λέξει τε και ερμηνεία εποιούντο συνετά και ευνόητα τοις απλοίς ακούουσιν εξ επιδρομής τε εντυγχάνουσιν, ευπαρακολούθητα πειρώμενοι τίθεσθαι τα φραζόμενα υπ΄αυτών, αλλά κατά την νενομοθετημένην αυτοίς υπό Πυθαγόρου εχεμυθίαν μυστηρίων και προς τους ατελεστέρους τρόπων απορρήτων ήπτοντο και δια συμβόλων επέσκεπον τας προς αλλήλους διαλέξεις ή συγγραφάς, ιν΄ουν τα ρήματ΄εκφανή και το εις προτροπήν αυτών όφελος κατάδηλον γένηται, κατά το εξωτερικόν τε άμα και κατά το

ακροατικόν αποδώσομεν εκάστου συμβόλου τας επιλύσεις, μηδέ τα παρ΄αυτοίς απόρρητα και εχεμυθούμενα προς τους ανεισάκτους παραλιπόντες ανεξέταστα.

Ο γενικός χαρακτήρας των Πυθαγορείων Ακουσμάτων - Συμβόλων έχει καθαρά Ηθικό Χαρακτήρα, καθώς προτρέπουν στην Καθολική Αρετή και στα μέρη της.

Ορισμένα από τα Πυθαγόρεια Ακούσματα σχετίζονται με τη Φιλοσοφία και τη Μάθηση. &

Υπάρχουν επίσης Πυθαγόρεια Ακούσματα που σχετίζονται με τη Θεολογία και την Ευσέβεια.

Ο Πυθαγόρας έφερε από την Αίγυπτο την εικόνα μίας σταθερής

Κοινοβιακής Ζωής, αφιερωμένης στην Επιστημονική κι Ηθική Καλλιέργεια σε όλη την πορεία της ζωής. Η Πυθαγόρειος Σχολή υπήρξε γιά τον Δυτικό Κόσμο το πρώτο Υπόδειγμα Σχολής, η οποία διατηρούσε τις ιδιαιτερότητές της και παρουσίασε το πρώτο Υπόδειγμα μίας Κοινωνίας ανοιχτής στο Οικουμενικό -λόγω του πολιτικού της ρόλου- και της έμφασης που έδιδε στη Φιλοσοφία.

Πρώτος ο Πυθαγόρας αποκάλεσε τον εαυτό του Φιλόσοφο, με την έννοια του Ανθρώπου ο οποίος αναζητά μία καθαρά

Ανθρώπινη Σοφία. Παράλληλα στον ίδιο τον Πυθαγόρα και στον Πυθαγορισμό του ανήκει η επιδίωξη της Αποδεικτικής Γνώσης, μιάς "Επιστήμης" από την οποία αντλεί τη νομιμοποίηση της Θεωρητικής και της Πρακτικής Ηθικής της. Υπό αυτό το πρίσμα, ο Πυθαγορισμός είναι στο μέσον των Αντιθέσεων που από τη μια πλευρά χαρακτηρίζονται ως Ιερόθρησκευτικός Εσωτερισμός κι από την άλλη Κοσμικόλαϊκός Εξωτερισμός.

Αν κι η Πυθαγόρειος Σχολή έτεινε στο Απόρρητο και στις Απαγορεύσεις, ο Πυθαγορισμός διευρύνθηκε και γονιμοποίησε τη Φιλοσοφία: την Αποδεικτική κι Ανιδιοτελή Γνώση, που αυτοκρίνεται κι επιδιώκει τη μεγίστη δυνατή Αντικειμενικότητα.

Επομένως, η Πυθαγόρειος Ηθική φέρει Θρησκευτικό και

Κοινωνικό Χαρακτήρα. Υπέρτατη Αρχή της είναι ο Άνθρωπος ν' ακολουθεί τον Θεό και να προσπαθεί να ομοιωθεί με αυτόν. Ο Ανθρώπινος Βίος είναι οδός προς Αγνισμό της Ψυχής, επομένως, Έργο και Σκοπός της ζωής κάθε Ανθρώπου είναι ο Ηθικός Καθαρμός και η τελείωσή του. Η σύλληψη του Θείου από τον

Πυθαγόρα είναι απαλλαγμένη από την κοινή ανθρωπομορφική σύλληψη των Ελλήνων. Αυτή τη σύλληψη την κατέστησε δραστικότατη Αρχή της Ηθικής Βελτιώσεως, αφού τη συνέδεσε με το Δόγμα της Αθανασίας διά της εννοίας της Ανταποδόσεως. Η επίμονη καθημερινή άσκηση Αυτογνωσίας κι ετοιμότητας της Συνείδησης καταδεικνύει την ηθική αξία ελέγχου της Συνείδησης κι αυτή η μνημονική προσπάθεια, αν κατόρθωνε να περιλάβει την Ιστορία της Ψυχής, θα έδινε στον Άνθρωπο τη δυνατότητα να γνωρίσει τον Εαυτό του και την Ψυχή του. Αυτή η Αναμνηστική Άσκηση, ως τέντωμα όλων των δυνάμεων του Πνεύματος,

επιδιώκει να συγκεντρωθεί η Ψυχή καθαρή κι αμιγής, απαλλαγμένη από το σώμα και να ομοιωθεί με τον Θεό.