FED ΚΗΡΥΣΣΕΙ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΣΤΟΥΣ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΥΣ

Καθηγητής Βασίλειος Γκίκας, Ακαδημαϊκός Οικονομολόγος και Πολιτικός Για την καταπολέμηση του Πληθωρισμού, η Fed κηρύσσει τον πόλεμο στους Εργαζόμενους. Τα νέα στοιχεία για τον Πληθωρισμό που δημοσιεύθηκαν την Παρασκευή, 10 Μαρτίου, πρόσφεραν θλιβερά νέα: οι ιστορικές αυξήσεις των Τιμών δεν δείχνουν σημάδια υποχώρησης κι επιταχύνονται. Ο Πρόεδρος της Federal Reserve Τζερόμ Πάουελ έχει μια ιδέα: ρίξτε κρύο νερό στην Καυτή Αγορά Εργασίας, ίσως το μόνο φωτεινό σημείο στην Τρέχουσα Οικονομία. Ο Πάουελ φώναξε πρόσφατα δυνατά, καθιστώντας σαφές ότι η μεγαλύτερη Κεντρική Τράπεζα στον Κόσμο είναι στην πραγματικότητα αντίπαλος των Εργαζομένων, όταν δήλωσε ότι στόχος του είναι να μειώσει τους Μισθούς. Σε Συνέντευξη Τύπου στις 4 Μαΐου, στην οποία ανακοίνωσε αύξηση των Επιτοκίων κατά 5%, τη μεγαλύτερη από το έτος 2000, ο Πάουελ είπε ότι πίστευε ότι τα υψηλότερα Επιτόκια θα περιόριζαν τη ζήτηση Προσλήψεων των Επιχειρήσεων και θα οδηγούσαν σε Καταστολή των Μισθών. Όπως το έθεσε, μειώνοντας τη Ζήτηση Προσλήψεων, θα μας έδινε την ευκαιρία να μειώσουμε τον Πληθωρισμό, να μειώσουμε τους Μισθούς και στη συνέχεια να μειώσουμε τον Πληθωρισμό χωρίς να χρειαστεί να επιβραδύνουμε την Οικονομία, να έχουμε Ύφεση και ν' αυξήσουμε σημαντικά την Ανεργία. Με άλλα λόγια, ο Πάουελ λέει ότι το κύριο, αμβλύ Χρηματοοικονομικό Μέσο που έχει στη διάθεσή του γιά την αντιμετώπιση του υψηλού Πληθωρισμού, η αύξηση των Επιτοκίων θα περιορίσει τις ευκαιρίες Απασχόλησης και θα καταστείλει τις Αμοιβές. Η αύξηση του Κόστους Δανεισμού κι η αποθάρρυνση των Επενδύσεων δεν θα έκαναν πολλά γιά ν' αντιμετωπίσουν τα βαθύτερα αίτια του σημερινού Πληθωρισμού: εύθραυστες Αλυσίδες Εφοδιασμού, αύξηση των Τιμών της Ενέργειας -που ενισχύθηκε περαιτέρω από την Εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία-, Στεγαστική Κρίση, η οποία θα επιδεινωθεί από αυξήσεις Επιτοκίων, τα οποία υποκρύπτονται από την Εταιρική Συγκέντρωση, που επιτρέπει υπερβολικά Εταιρικά Κέρδη. Η αύξηση των Επιτοκίων θα καταστείλει τους Μισθούς και την Εργατική Δύναμη, όπως υπέδειξε ο Πάουελ: έναν έμμεσο τρόπο αντιμετώπισης του Πληθωρισμού. Αυτό συμβαίνει επειδή υπάρχουν συντριπτικά στοιχεία ότι οι Μισθοί των Εργαζομένων δεν οδηγούν τον Πληθωρισμό, ειδικά επειδή οι αυξήσεις των Μισθών αποτυγχάνουν να συμβαδίσουν με τις αυξανόμενες Τιμές. Τα στοιχεία της Παρασκευής έδειξαν ότι ενώ οι Μισθοί συνέχισαν ν' αυξάνονται, ο ρυθμός αύξησης επιβραδύνεται. Πιστεύει λανθασμένα ο Πρόεδρος της Fed ότι οι Μισθοί οδηγούν τον Πληθωρισμό. Ο Πάουελ -ένας Μεγιστάνας των Ιδιωτικών Κεφαλαίων κι ένας Ρεπουμπλικάνος- θα μπορούσε να έχει επικυρώσει ένα Επιχείρημα που έκαναν εδώ και καιρό οι Προοδευτικοί: ότι ένας βασικός μοχλός των Επιτοκίων της Κεντρικής Τράπεζας είναι στην πραγματικότητα η καταστολή της Εργατικής Δύναμης. Ο Πάουελ κι οι άλλοι 6 Αξιωματούχοι, που καθορίζουν αυτή τη Νομισματική Πολιτική, το κάνουν κυρίως προσαρμόζοντας τα Επιτόκια και το Κόστος Δανεισμού Χρήματος. Εν τω μεταξύ, εάν ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν κι οι Δημοκρατικοί, που ελέγχουν το Κογκρέσο, συνεχίσουν να είναι αδρανείς και να αποφασίζουν ν' αναλάβουν πραγματική δράση, ώστε ν' αντιμετωπίσουν την εκτίναξη των Τιμών της Ενέργειας, την Κρίση της Εφοδιαστικής Αλυσίδας και την Εταιρική Απληστία, αναγκάζουν τους Εργαζόμενους να επωμιστούν το βάρος της Κρίσης. Εάν εγκριθούν οι σημερινές αυξήσεις Επιτοκίων κι η περαιτέρω αυστηροποίηση που συνεπάγεται, υιοθετείται το Σκεπτικό πίσω από αυτό: οι Αγορές Εργασίας είναι πολύ σφιχτές, οι Μισθοί αυξάνονται πολύ γρήγορα, οι Εργαζόμενοι έχουν πάρα πολλές Επιλογές και πρέπει να μετατοπίσουμε τη Διαπραγματευτική Δύναμη πίσω προς τ' Αφεντικά. Η Fed, η οποία είναι επιφορτισμένη με τον Έλεγχο της Προσφοράς Χρήματος και τη Ρύθμιση των Τραπεζών, έλαβε διπλή Εντολή από το Κογκρέσο το 1978 να καθοδηγήσει μία Νομισματική Πολιτική, με Στόχο την Οικονομική Ανάπτυξη: επίτευξη Πλήρους Απασχόλησης και Σταθερότητας των Τιμών. Ο Πάουελ, ο οποίος διορίστηκε για πρώτη φορά Επικεφαλής αυτής της Επιχείρησης από τον Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ το 2017, επαναδιορίστηκε, γιά δεύτερη Θητεία από τον Μπάιντεν το 2021. Ο Πρόεδρος Πάουελ παρείχε Σταθερή Ηγεσία κατά τη διάρκεια μιάς ασυνήθιστα δύσκολης Περιόδου, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης Οικονομικής Ύφεσης στη Σύγχρονη Ιστορία και των επιθέσεων στην ανεξαρτησία της Federal Reserve. Ο Πάουελ κι η Συνάδελφός του Lael Brainard, μοιράζονται την εστίαση της Διοίκησης στη διασφάλιση ότι η Οικονομική Ανάπτυξη ωφελεί ευρέως όλους τους Εργαζόμενους. Αυτός είναι ο λόγος γιά τον οποίο επέβλεψαν μιά επαναξιολόγηση ορόσημο των Στόχων της Federal Reserve στο να εστιάσει εκ νέου την αποστολή της στις Ανάγκες των Εργαζομένων όλων των υποβάθρων, ανέφερε ο Μπάιντεν σε Δήλωσή του, ανακοινώνοντας τον Διορισμό του. Πριν από την πρώτη Θητεία του Πάουελ, η Fed είχε ακολουθήσει Νομισματική Πολιτική που περιόριζε την Εργατική Δύναμη. Στις 10ετίες που ακολούθησαν το σοκ Volcker του 1979 -στο οποίο ο Πρόεδρος Paul Volcker προκάλεσε Ύφεση προκειμένου να μειώσει τον Πληθωρισμό, δημιουργώντας Κρίση Χρέους στη Λατινική Αμερική και συνθλίβοντας το Εργατικό Κίνημα- η Τράπεζα περιόρισε σταθερά τον Πληθωρισμό κάτω από το σημείο αναφοράς του 2%, καταστέλλοντας την Οικονομική Ανάπτυξη. Όταν χτύπησε ο COVID, φαινόταν ότι η Fed απομακρυνόταν από την Αντεργατική της στάση. Η Τράπεζα μείωσε τα Επιτόκια και προχώρησε σε ξεφάντωμα Αγοράς Ομολόγων, εκτός από άλλα Μέτρα. Ενώ η παρέμβαση της Fed στις Αγορές Εταιρικών Ομολόγων ισοδυναμούσε με Διάσωση της Εταιρικής Αμερικής -ειδικά των Εταιρειών Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου, με μεγάλη μόχλευση- και τα Προγράμματα Δανεισμού έδωσαν προτεραιότητα στις μεγάλες Εταιρείες έναντι των Δήμων, οι ενέργειές της στις αρχές της Πανδημίας βοήθησαν να μηδενιστούν τα Επιτόκια. Η σημερινή Αγορά Εργασίας είναι, σύμφωνα με ορισμένες μετρήσεις, καλύτερη γιά τους Εργαζόμενους από ό, τι σε οποιοδήποτε σημείο της πρόσφατης Ιστορίας. Χάρη στη Νομοθεσία Ανακούφισης από τον COVID-19 -τον Νόμο CARES και το Αμερικανικό Σχέδιο Διάσωσης που παρέχουν ενισχυμένα Επιδόματα Ανεργίας κι Ελέγχους Τόνωσης- οι εργαζόμενοι είχαν την ευελιξία να εγκαταλείψουν υποδεέστερες θέσεις εργασίας και να πάρουν υψηλότερα αμειβόμενες. Το Εργατικό Δυναμικό συρρικνώθηκε, καθώς οι Γονείς έμειναν στο σπίτι γιά να φροντίσουν τα παιδιά τους, που δεν μπορούσαν να πάνε στο Σχολείο ή στον Παιδικό Σταθμό, οι Εργαζόμενοι πέθαναν από COVID ή εξουθενώθηκαν από παρατεταμένα συμπτώματα COVID κι οι Άνθρωποι φοβήθηκαν να επιστρέψουν στο Εργατικό Δυναμικό, λόγω ανεπαρκούς προστασίας από την Πανδημία. Αυτή η στενή Αγορά Εργασίας επέτρεψε ιστορικά Κέρδη γιά τους Εργαζόμενους. Η Μισθολογική Ανισότητα βρίσκεται στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 40 ετών. Στις Βιομηχανίες Εστιατορίων και Φιλοξενίας, οι Μισθοί αυξήθηκαν πάνω από 10% τα τελευταία 2 χρόνια. Γιά κάθε Άνεργο υπάρχουν 2 θέσεις Εργασίας. Ως αποτέλεσμα, οι Εργοδότες πρέπει ν' ανταγωνίζονται γιά τους Εργαζόμενους, προσφέροντας υψηλότερους Μισθούς και καλύτερα Οφέλη. Αυτό είναι καλό γιά τους Εργαζόμενους: πάνω από τα μισά άτομα που εγκατέλειψαν τη δουλειά τους γιά νέες λαμβάνουν αύξηση μισθού μεγαλύτερη από 10%, κι η μέση αύξηση των Αμοιβών είναι 7,5%. Ένα αναζωπυρούμενο Εργατικό Κίνημα έχει ωφεληθεί μαζικά από το γεγονός ότι οι Εργάτες φοβούνται λιγότερο από την απόλυση και μπορεί να υποστηρίξει αξιόπιστα ότι η κατάκτηση μιάς Ένωσης θα μπορούσε να σημαίνει αύξηση των Μισθών. Αλλά τώρα, η παλίρροια μπορεί ν' αλλάξει γιά τους Εργαζομένους, καθώς οι Δηλώσεις του Πάουελ κι άλλων Τραπεζικών Αξιωματούχων δείχνουν ότι η Fed στην πραγματικότητα δεν έχει απομακρυνθεί από την Αντεργατική της στάση. Τον Μάρτιο, ο Πάουελ σημείωσε ότι η Αγορά Εργασίας μπορεί να είναι πολύ καλή γιά τους εργαζόμενους. Ρίξτε μιά ματιά στη σημερινή Αγορά Εργασίας: αυτό που έχετε είναι 1,7 θέσεις Εργασίας γιά κάθε Άνεργο. Αυτή είναι μιά πολύ, πολύ σφιχτή Αγορά Εργασίας. Σφιχτό έως ανθυγιεινό επίπεδο, θα έλεγα. Αν απλώς μειώνατε τον αριθμό των ανοιγμάτων θέσεων Εργασίας, έτσι ώστε να είναι περισσότερο σαν ένας προς έναν, θα είχατε λιγότερη ανοδική πίεση στους Μισθούς. Θα είχατε πολύ λιγότερη έλλειψη Εργατικού Δυναμικού, είπε ο Πάουελ στους Δημοσιογράφους, αφού αύξησε τα Επιτόκια γιά πρώτη φορά από το 2018. Γιά ν' αποδυναμώσει αυτή την Αγορά Εργασίας, ο Πάουελ στράφηκε στην αύξηση των Επιτοκίων. Μετά τη μείωση των Επιτοκίων στο μηδέν τον Μάρτιο του 2020, η Τράπεζα αύξησε τα Επιτόκια κατά 25% τον Μάρτιο, κατά 5% τον Μάιο κι αναμένεται ν' αυξήσει ξανά τα Επιτόκια κατά 5% τον Ιούνιο. Ο τρόπος με τον οποίο τα Επιτόκια επηρεάζουν τους Μισθούς βασίζεται σ' έναν αριθμό ενδεχόμενων παραγόντων, αλλά η κύρια Θεωρία είναι ότι η αύξηση του Κόστους Δανεισμού Χρημάτων αποθαρρύνει τις Επιχειρήσεις από το να κάνουν Επενδύσεις, γεγονός που τις οδηγεί σε αργή πρόσληψη ή ακόμη και σε απολύσεις Εργαζομένων. Εάν οι Εργαζόμενοι έχουν λιγότερες επιλογές γιά θέσεις Εργασίας, είναι πιό πιθανό ν' αποδεχτούν Εργασία με χαμηλότερους Μισθούς και λιγότερο πιθανό να σχηματίσουν Συνδικάτα. Οι Εργαζόμενοι στις Η.Π.Α. δεν είναι οι μόνοι που θα υποφέρουν από την Πολιτική του Πάουελ. Οι αυξήσεις των Επιτοκίων από τη Fed κι άλλες Κεντρικές Τράπεζες σε όλο τον Κόσμο, συμβάλλουν ήδη στις Κρίσεις Χρέους στις Αναπτυσσόμενες Χώρες, αφήνοντας περισσότερους Ανθρώπους να πεθαίνουν από την πείνα σε μέρη όπως η Υεμένη κι η Σρι Λάνκα. Η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση πρέπει να προσφέρει κάποιο είδος ανακούφισης: ο Πληθωρισμός ξεπερνά την αύξηση των Μισθών γιά τους περισσότερους Εργαζόμενους, πράγμα που σημαίνει ότι οι Πραγματικοί Μισθοί στην πραγματικότητα μειώνονται. Δεν βιώνουν όλοι το ίδιο επίπεδο Πληθωρισμού, με βάση τα Έξοδά τους, αλλά οι σημερινές Αυξήσεις Τιμών φαίνεται να πλήττουν περισσότερο τ' Άτομα με χαμηλό Εισόδημα. Αλλά οι Ομοσπονδιακοί Νομοθέτες θα μπορούσαν να χαράξουν έναν εναλλακτικό δρόμο γιά την καταπολέμηση του Πληθωρισμού. Θα μπορούσαν, γιά παράδειγμα, να κάνουν τους Πλούσιους να πληρώσουν το Τίμημα του Πληθωρισμού, όπως αυξάνοντας τον Εταιρικό Φορολογικό Συντελεστή, τον οποίο μείωσαν οι Ρεπουμπλικάνοι κατά 40% το 2017, ή θεσπίζοντας Φόρο Κεφαλαιουχικών Κερδών. Με Συντεχνιολόγους, όπως η Sens. Η Kyrsten Sinema (D-Ariz.) κι ο Joe Manchin (D-W.Va.) τρέχουν την παράσταση σε μία Γερουσία 50-50, αυτές οι Φορολογικές Πολιτικές δεν φαίνεται να είναι στο τραπέζι. Αντίθετα, ο Λευκός Οίκος συνέχισε να υποστηρίζει την προσέγγιση της Fed. Το Σχέδιό μου είναι ν' αντιμετωπίσω τον Πληθωρισμό. Αυτό ξεκινά με μιά απλή Πρόταση: σεβαστείτε τη Fed, σεβαστείτε την ανεξαρτησία της Fed, κάτι που έκανα και θα συνεχίσω να κάνω, είπε ο Μπάιντεν σε πρόσφατη συνάντηση με τον Πάουελ. Μετά τη δημοσίευση των αριθμών γιά τον Πληθωρισμό της Παρασκευής, ο Brian Deese, ο Διευθυντής του Εθνικού Οικονομικού Συμβουλίου του Μπάιντεν, είπε: αυτό που υπογραμμίζουν οι αριθμοί σήμερα είναι αυτό που είπε ο Πρόεδρος κι αυτό στο οποίο εστιάζουμε, που καταπολεμά τον Πληθωρισμό, πρέπει να είναι η κορυφαία Οικονομική μας Προτεραιότητα Η Fed έχει τα εργαλεία που χρειάζεται και της δίνουμε τον χώρο που χρειάζεται γιά να λειτουργήσει. Η αναβολή στη Fed ν' αντιμετωπίσει την Κρίση σημαίνει να πετάξει τους Χαμηλόμισθους από τις Δουλειές τους και να μειώσει τους Μισθούς και τη Δύναμη των Εργαζομένων.