ΝΟΜΟΙ, ΠΟΛΥΝΟΜΙΑ & ΗΘΙΚΗ
Νόμοι, Πολυνομία & Ηθική, Δημόσια Ηθική, Ήθη, Συναλλακτικά και Χρηστά Ήθη.
Σε όλα τα Κράτη, υπάρχουν περίπου 35 εκατομμύρια Νόμοι. Με αυτούς τους Νόμους προσπαθούν τα Κράτη να επιβάλλουν τη Δικαιοσύνη και ν' αναχαιτίσουν το κάθε λογής κακό και την κάθε Παρανομία, ώστε οι Σχέσεις μεταξύ των Ανθρώπων να είναι ομαλές και να μην καταντά η κοινωνία μας Άναρχη. Αυτοί οι Νόμοι δείχνουν να είναι τ' αναχώματα, με τα οποία προσπαθεί η Κοινωνία μας να μη την πνίξει το Κακό.
Παρόλη την πληθώρα των Νόμων, το Κακό θριαμβεύει και τα θετικά
αποτελέσματα είναι ελάχιστα: πολλοί από τους Νόμους είναι δυσνόητοι και
περίπλοκοι, άλλοι είναι σχεδιασμένοι κατά τέτοιο τρόπο, ώστε ο καθένας να τους
ερμηνεύει σύμφωνα με το συμφέρον του, άλλοι είναι τόσο μακροσκελείς κι έχουν
τόση έκταση, που μια ολόκληρη ζωή δεν φτάνει για να διαβαστούν. Για παράδειγμα:
η Νομοθεσία της Ε.Ε. αποτελείται από 40.000 σελίδες, είναι να διαβαστούν κι
ακατόρθωτο να έχουμε έστω και μία γενική εικόνα. Έτσι οι Νόμοι καταντούν σαν
τον ιστό της αράχνης, που πιάνει μεν τα μικρά έντομα, αφήνει όμως τα μεγάλα ζώα
να περάσουν. Διότι τις πιο πολλές φορές πιάνουν τους απλούς, τους αδυνάτους κι
όχι τους ισχυρούς, τους πλουσίους, οι οποίοι κατορθώνουν να τους έχουν πάντοτε με
το μέρος τους.
Όλα τα κοινοβούλια- τα Εργοστάσια Παραγωγής Νόμων- θα ήταν
άχρηστα, αν είχε τη στοιχειώδη λογική ο Άνθρωπος να εφαρμόσει έναν και μοναδικό
Νόμο, που ούτε περίπλοκος είναι ούτε δυσνόητος, ώστε να χρειάζονται Νομικοί για
την ερμηνεία του. Αυτός ο Νόμος αποτελείται μόνο από 12 λέξεις, περιέχεται στο
κατά Λουκά Ευαγγέλιο (6,31) κι αναφέρει: καθώς θέλετε ίνα ποιώσιν υμίν οι
άνθρωποι και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως. Όλα τα Καθήκοντα του Ανθρώπου προς
τον Συνάνθρωπό του, όλες οι Υποχρεώσεις του, συμπυκνωμένες μόνο σε 12 λέξεις.
Είναι τόσο μικρός σ' έκταση, ώστε μπορεί να τον αποστηθίσει ο καθένας. Είναι
τόσο απλός, ώστε μπορεί κι ο πλέον αγράμματος να τον κατανοήσει πλήρως. Είναι
τόσο πλήρης, ώστε να μην υπάρχει ανάγκη συμπληρώσεως με άλλες Επιταγές. Είναι
τόσο βαθύς και σοφός, ώστε όλη η Σοφία του Κόσμου να φαντάζει μπροστά του σαν
ένα τίποτα. Υπάρχει και στην Παλαιά Διαθήκη το ο μισείς, μηδενί ποιήσης (Τωβίτ
4,15). Περιορίζεται στο να μην κάνεις κακό, δεν λέει να κάνεις και το καλό. Το
ίδιο υποστήριζαν και Φιλόσοφοι όπως ο Σωκράτης. Ενώ ο Χρυσός Κανών του Κυρίου
περικλείει και τη θετική πλευρά.
Ο Κύριλλος Αλεξανδρείας, παρατηρεί ερμηνεύοντας αυτή τη ρήση,
ότι ο Χριστός, επειδή ξέρει ότι πάνω απ’ όλα έχουμε τον εαυτό μας και
πρώτα-πρώτα κοιτάζουμε το συμφέρον μας, βάζει την Αγάπη προς τον εαυτό μας, ως
κριτήριο του τι πρέπει να κάνουμε προς τους άλλους. Το χωρίο και καθώς θέλετε
ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι και υμείς ποιείτε αυτοίς ομοίως, είναι ολόιδιο με
το άλλο χωρίο της Αγίας Γραφής, το αγαπήσεις τον πλησίον σου ως εαυτόν κι εκεί
η Αγία Γραφή μας δείχνει πόσο πρέπει ν’ αγαπάμε τον πλησίον μας: τουλάχιστον
όσο τον εαυτό μας. Αυτό που έλεγαν οι Αρχαίοι Έλληνες, ο συ μισείς, ετέρω μη
ποιήσης, γιά τον Χριστιανισμό είναι η βάση. Είναι το πρώτο σκαλί που πατάμε γιά
να προχωρήσουμε στη κορυφή της Χριστιανικής Τελειότητας. Το δεύτερο σκαλί είναι
η Εντολή του Χριστού, ότι η Αγάπη προς τον πλησίον πρέπει να είναι ίση προς τον
εαυτό μας, αλλά κι ανιδιοτελής, χωρίς να περιμένει αμοιβή ή ανταπόκριση: και ει
αγαπάτε τους αγαπώντας υμάς, ποία υμίν χάρις εστι; και γαρ οι αμαρτωλοί τους
αγαπώντας αυτούς αγαπώσι (Λουκ. 6,32), εάν αγαπάτε αυτούς που σας αγαπούν τότε
η αγάπη σας είναι σκόπιμη κ' ιδιοτελής. Αυτό το κάνουν κι οι Άνθρωποι που είναι
έξω από τον Χριστιανισμό. Ακόμη κι Άνθρωποι του Υποκόσμου αγαπούν τους
Συντρόφους τους. Συνεχίζει ο Λουκάς: και εάν αγαθοποιήτε τους αγαθοποιούντας
υμάς, ποία υμίν χάρις εστι; και γαρ οι αμαρτωλοί το αυτό ποιούσι. και εάν
δανείζητε παρ’ ων ελπίζετε απολαβείν, ποία υμίν χάρις εστι; και γαρ αμαρτωλοί
αμαρτωλοίς δανείζουσιν ίνα απολάβωσι τα ίσα. Από το συναίσθημα (ει αγαπάτε),
προχωρεί στην πράξη (εάν αγαθοποιήτε) και τονίζει στο τέλος ότι δεν επιτρέπεται
κι η σκοπιμότητα (εάν δανείζητε). Έτσι καταλήγει στη πλήρη διατύπωση της Εντολής
που αποτελεί το Α και το Ω της Χριστιανικής Ηθικής και της Χριστιανικής
Τελειότητας: πλην αγαπάτε τους εχθρούς υμών και αγαθοποιείτε και δανείζετε
μηδέν απελπίζοντες. Το όφελος και το έπαθλο σ’ αυτόν τον δύσκολο αγώνα της
Αγάπης θα είναι, κατά τον Ευαγγελιστής Λουκά· και έσται ο μισθός υμών πολύς,
και έσεσθε υιοί υψίστου, ότι αυτός χρηστός έστιν επί τους αχαρίστους και
πονηρούς. Γίνεσθε ουν οικτίρμονες, καθώς και ο πατήρ υμών οικτίρμων εστί.
Δηλαδή, η αμοιβή σας θα είναι τεράστια, αν αγωνισθούμε σκληρότατα, ν’
αποκτήσουμε την αγάπη προς πάντας, αγαθούς και πονηρούς.
Δημόσια Ηθική.
Η Δημόσια Ηθική ή Ηθική μπορεί να θεωρηθεί ως το φυσικό
συμπλήρωμα όλων των Νόμων, διότι από μόνη της αποτελεί έναν ολόκληρο Κώδικα.
Έχει ως σημείο αναφοράς της τον Άνθρωπο, γι' αυτό περιέχει το
σύνολο των Ηθικών Χρεών του. Κατά τους Κανόνες της, τ' Άτομα μίας Κοινωνίας
μπορούν να πράξουν κατά συνείδηση, εφόσον οι πράξεις τους δεν συγκρούονται με
τους Κανόνες του Δικαίου. Είναι δε Αυτόνομοι, δηλαδή, πηγάζουν από το μέσα (από
τον Εσωτερικό Κόσμο) του καθενός και δεν επιβάλλονται, τουλάχιστον άμεσα, από
έξω.
Οι Ηθικοί Κανόνες βρίσκονται σε κάποια Ενότητα και Σχέση με τους
Κανόνες Δικαίου, διότι, μαζί με την Πρακτική Νομοθεσία, αποτελούν ΕΝΑ και
κατευθύνονται προς τους ίδιους Σκοπούς: την Κοινωνική Γαλήνη και την Ανθρώπινη
Ευδαιμονία. Γι' αυτό και το Δίκαιο περιλαμβάνει ένα ελάχιστο όριο των
Απαιτήσεων της Ηθικής, τις οποίες καθιστά Υποχρεωτικούς Κανόνες Δικαίου, αφού η
Ηθική είναι αναγκαία γι' αυτήν την ίδια την ύπαρξη, συντήρηση και πρόοδο της
Κοινωνίας (π.χ.: το Δίκαιο κηρύσσει άκυρη κάθε Δικαιοπραξία που είναι αντίθετη
προς τα Χρηστά Ήθη).
Αυτή λοιπόν η Ηθική ρυθμίζει την Κοινωνική Διαβίωση κάθε
Κοινωνικού Ανθρώπου.
Ήθη, Συναλλακτικά και Χρηστά Ήθη.
Τα Ήθη.
Τα Ήθη ρυθμίζουν προαιρετικά την Εξωτερική Συμπεριφορά και τους
Κανόνες της Ηθικής, είναι δε Κανόνες της Καθημερινής μας Ζωής. Ενδεχομένως, σε
αυτούς τους Παραβάτες να επιβληθεί αποκλεισμός από ορισμένους Κύκλους
Κοινωνικών Τάξεων ή Συναλλασομένων.
Με, την τυπικά τουλάχιστον, τάση που επικρατεί για Ηθικοποίηση
και Τυποποίηση του Δικαίου, η έννοια των Ηθών ενδιαφέρει στο Πεδίο των
Συναλλαγών, γι' αυτό και στη Νομική Επιστήμη διαμορφώθηκαν οι Όροι των
Συναλλακτικών και των Χρηστών Ηθών.
Συναλλακτικά Ήθη.
Συναλλακτικά Ήθη είναι οι Συνήθειες των Συναλλαγών: οι
συνηθισμένοι τρόποι οπού χρησιμοποιούνται στις Συναλλαγές, με άμεση σχέση τον
Όρο της Καλής Πίστεως: τη Συμπεριφορά οπού θα πρέπει να δείχνει ο καθένας σε
αυτές και της Ευθύτητας, όσο και της Εμπιστοσύνης που θα πρέπει να τις
διακρίνει.
Αυτά χρησιμοποιούνται στην Ερμηνεία των Συμβάσεων, στις
Δικαιοπραξίες και στις Αδικοπραξίες.
Χρηστά Ήθη.
Χρηστά Ήθη είναι το σύνολο των Κανόνων, τους οποίους υπαγορεύει
η Ηθική και που χρησιμοποιούν ως Τεχνικό Όρο οι Νόμοι, για να παραπέμψουν στην
Ηθική (Κανόνες Δικαίου, κατ' ουσίαν). Μπορούν δε να θεωρηθούν ως αντιλήψεις που
ισχύουν για την Ηθική, κάθε φορά, μέσα σε μία Κοινωνία.