ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΑΝΑΚΑΜΨΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ

Καθηγητής Βασίλειος Γκίκας, Ακαδημαϊκός

"Προτάσεις γιά σταδιακή Ανάκαμψη της Οικονομίας".

Η Έξοδος της Οικονομίας από την πανδημία δημιουργούσε επίμονες ανισορροπίες ανάμεσα στην Προσφορά και στη Ζήτηση και διαταραχές στις Εφοδιαστικές Αλυσίδες κι ως εκ τούτου οδήγησε σε αυξημένο Πληθωρισμό, που έχει κόστος κι αποτελεί απειλή γιά τον Στόχο της καταπολέμησης της Ανεργίας και της Πλήρους Απασχόλησης, ώστε ν' αναπνεύσει και πάλι η Αγορά.

Ο Πληθωρισμός χαρακτηρίζεται ως μία Περίοδος όπου μεγάλη ποσότητα Χρημάτων διεκδικεί μιά, όχι αντιστοίχως, μεγάλη ποσότητα Αγαθών κι Υπηρεσιών στην Οικονομία.

Ο Πληθωρισμός αναφέρεται στον ρυθμό με τον οποίο μειώνεται η Αγοραστική Δύναμη ενός Νομίσματος στο πέρασμα του Χρόνου και στον ρυθμό αύξησης του γενικού επιπέδου Τιμών μιάς Οικονομίας μέσα στο αντίστοιχο χρονικό διάστημα, που προκαλεί Πτώση στην Αγοραστική Δύναμη, καθώς κάθε Μονάδα Χρήματος (π. χ. €, $) αγοράζει λιγότερα Αγαθά κι Υπηρεσίες, καθώς κι η αύξηση της συνολικής ποσότητας Χρήματος σε μιά Οικονομία.

Ο Πληθωρισμός υπολογίζεται από τον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ). Ο ΔΤΚ ακολουθεί την μέση σταθμισμένη πορεία των Τιμών Λιανικής μίας συγκεκριμένης κατηγορίας Προϊόντων κι Υπηρεσιών τα οποία θεωρούνται Πρώτης Ανάγκης γιά τον Καταναλωτή. Τα συγκεκριμένα Προϊόντα που εμπεριέχονται είναι η Διατροφή, η Στέγαση, η Υγεία, οι Μεταφορές, η Εκπαίδευση, η Επικοινωνίες κ.τ.λ. Επιπλέον, είναι η συνεχής αύξηση της συνολικής Προσφοράς Χρήματος σε μιά Οικονομία: της συνολικής ποσότητας Χρήματος.

Η Σπανιότητα αποτελεί ένα χαρακτηριστικό που αυξάνει την αξία ενός Αγαθού. Έτσι, όσο περισσότερο αυξάνεται η Διαθέσιμη Ποσότητα ενός Αγαθού στην Αγορά, τόσο πιό ευτελές καθίσταται. Όσο μεγαλύτερη είναι η ποσότητα Χρημάτων που υπάρχουν διαθέσιμα στην Οικονομία, τόσο μικρότερη η αξία τους κι η Αγοραστική τους Δύναμη.

Όταν οι Τιμές των Αγαθών αυξάνονται χωρίς έλεγχο, ραγδαία και σε ακραία νούμερα, δημιουργείται ο Ακραίος Πληθωρισμός: ο Υπερπληθωρισμός. Ο Υπερπληθωρισμός αποτελεί ένα σπάνιο φαινόμενο και δείχνει να λαμβάνει χώρα, ως επί το πλείστον, σε Αναπτυσσόμενες Χώρες κατά τη διάρκεια -ή μετά- από Οικονομικές Καταστροφές ή πολέμους. Σημαντικά προβλήματα στην παραγωγή (πχ κατά την διάρκεια πολέμων) τα οποία μειώνουν την Προσφορά Αγαθών στην Αγορά σε συνδυασμό με Κυβερνητικές Πολιτικές ακραίας Ποσοτικής Χαλάρωσης, οι οποίες αυξάνουν την Προσφορά Χρήματος στην Αγορά, είναι οι κύριοι υπαίτιοι του Υπερπληθωρισμού. Οι συνεχείς αυξήσεις στις Τιμές που προκαλούν αυτές οι καταστάσεις μπορούν εύκολα να βγάλουν εκτός ελέγχου τον Πληθωρισμό.

Αυτό συμβαίνει όταν ο Πληθωρισμός βγαίνει εκτός ελέγχου. Γι' αυτό προτείνω να πάμε τα πράγματα στην αντίθετη κατεύθυνση. Η αξία του Νομίσματος ν' αυξηθεί και παραλλήλως οι Τιμές των Αγαθών και των Υπηρεσιών να μειωθούν, με Οικονομική Πολιτική τον Αποπληθωρισμό, που θ' αφορά τη μείωση του γενικού επιπέδου Τιμών της Οικονομίας μας.

Με την κατάλληλη Καθοδήγησή, θ' αποφευχθεί η αρνητική σας στάση απέναντι στον Αποπληθωρισμό, που διαφορετικά θ' αποτελέσει εμπόδιο στην Ανάπτυξη ολόκληρης της Οικονομίας μας μακροπρόθεσμα. Επειδή, εάν εσείς, ως Καταναλωτές, γνωρίζετε ότι η αξία των Χρημάτων σας θ' αυξηθεί στο μέλλον (Αποπληθωρισμός), θα έχετε ένα Κίνητρο να τα σώσετε και να μην τα καταναλώσετε, θα είναι Αντικίνητρο γιά τον Αποπληθωρισμό, διότι η Ζήτηση γι' Αγαθά θα μειωθεί στην Οικονομία και στην Ανάπτυξή της, την οποία επιδιώκω, παράλληλα με τη μείωση των Τιμών. Εάν δεν συμπεριφερθείτε σωστά, τότε η υπερβολική Ποσότητα Αγαθών κι Υπηρεσιών στην Οικονομία μας, εάν δεν ακολουθηθεί από την αντίστοιχη Ζήτηση, θα έχει ως αρνητική συνέπεια τη μειωμένη ή ανεπαρκώς αυξημένη Ποσότητα Χρημάτων στην Αγορά. Γεγονός που θα οδηγήσει τις Τιμές σε πτώση και την Οικονομία σε Ύφεση. Γιά σκεφτείτε: με το να περιμένετε πως οι Τιμές των Τροφίμων θα μειωθούν, θα σταματήσετε να τρώτε; ότι θα πέσουν οι Τιμές των Κατοικιών, θα μείνετε σε χαρτόκουτο; ότι θα μειωθούν οι Τιμές των Ενδυμάτων, θα σταματήσετε να ντύνεστε; Με τον Θετικό Αποπληθωρισμό, που προτείνω, η γενική Πτώση των Τιμών θα εξισορροπείται από μία σημαντική αύξηση της Παραγωγικότητας. Σε αυτήν την περίπτωση θ' αυξάνονται η Ζήτηση, οι Αποδοχές κι η συνολική Οικονομική Δραστηριότητα. Προσοχή: η μέχρι τώρα τυχόν Πτώση των Τιμών σε ορισμένους Τομείς της Οικονομίας, λόγω Τεχνολογικής Προόδου ή της αύξησης του Ανταγωνισμού δεν είναι ένδειξη Αποπληθωρισμού, είναι Αποπληθωρισμός Τιμών.

Ο Ελεγχόμενος Αποπληθωρισμός θα κρατήσει την Οικονομία μας σε ισορροπία, διότι ο μακροχρόνιος Αποπληθωρισμός θα οδηγήσει σ' έναν φαύλο κύκλο μειώσεων των Τιμών. Αυτό θα επηρεάσει αρνητικά τις Επιχειρήσεις, τους Ανθρώπους και τις Δημόσιες Δαπάνες. Η μακροχρόνια συνεχής Πτώση των Τιμών σε όλους τους Τομείς της Οικονομίας, όταν δεν θα οφείλεται σε βελτιώσεις στην Παραγωγή, θ' αποτελέσει πρόβλημα.

Αν έχετε βάλει στο μάτι έναν έπιπλο ή αυτοκίνητο, αλλά γνωρίζετε ότι μετά από λίγο καιρό θα πέσει η Τιμή του, τότε το πιό πιθανό είναι να περιμένετε. Αν όλοι σκέφτονται με τον ίδιο τρόπο, οι Επιχειρήσεις θ' αρχίσουν να έχουν πρόβλημα, καθώς δεν θα μπορούν να πωλήσουν τα Προϊόντα του και. θα χρειαστεί να μειώσουν ή να παγώσουν τους Μισθούς ή και να προχωρήσουν σε Περικοπές του Προσωπικού τους όσο υποχωρεί η Ζήτηση, γεγονός που θα οδηγήσει σε αύξηση της Ανεργίας.

Μετά από εύλογο χρονικό διάστημα, που θα πέσει αισθητά ο Πληθωρισμός και θα υπάρξει Ευημερία, λόγω Θετικού Αποπληθωρισμού, θα διατηρηθούν Σταθερές οι Τιμές. Στόχος της Προτάσεώς μου είναι ρυθμός Ανάπτυξης τουλάχιστον 2% μεσοπρόθεσμα, Ο Στόχος είναι σαφής και προβλέψιμος. Έτσι, θα μπορείτε να κάνετε ευκολότερα Σχέδια γιά το μέλλον, διότι θα γνωρίζετε πόσο πολύ μπορεί ν' αναμένεται να μεταβληθούν οι Τιμές στη ζώνη του ευρώ κι έτσι θα μπορούμε να διατηρούμε Σταθερές τις Τιμές. Έχω μεσοπρόθεσμη προοπτική διαχρονικά, αντί να επικεντρώνομαι σε βραχυπρόθεσμες Ανόδους κι Υφέσεις, επειδή με την πάροδο του Χρόνο αυτές θ' αντισταθμίζονται.